7. Translacje książki. Sztuka przekładu
Translacje książki rozumiemy jako tradycyjne tłumaczenia literackie, ale też jako adaptacje, które pozwalają zaistnieć utworom w nowych formach i kontekstach. Do translacji należą także te działania, które ułatwiają odbiór tekstu osobom ze specjalnymi potrzebami. Działania translatorskie na Wydziale Polonistyki obejmują rozległy obszar: od tłumaczenia literatury obcojęzycznej na polski, poprzez przekłady na polski język migowy, aż po tłumaczenia współczesnych gier.
Dzięki przekładowi dzieło literackie powstaje na nowo, a zadaniem tłumacza jest oddanie w przekładzie różnic językowo-kulturowych. Widać to m.in. w pracach filologów klasycznych, którzy tłumaczą teksty starogreckie i łacińskie, w tym nowołacińskie.
Bez znajomości ważnych tekstów obcojęzycznych nie sposób zrozumieć dziedzictwa kultury polskiej. Dlatego w serii Dawna Literatura Włoska. Studia i Źródła pod redakcją M. Wojtkowskiej-Maksymik i J. Dygul (Katedra Italianistyki UW) ukazują się przekłady i omówienia włoskich utworów renesansowych i barokowych.
Polskim czytelnikom udostępniamy też wybitne teksty literatury litewskiej, tłumaczone przez nasze koleżanki bałtystki oraz absolwentów i absolwentki naszego kierunku.
Wspieramy tłumaczy w ich pracy. Aplikacja Treq, której pomysłodawczynią jest E. Kaczmarska-Zglejszewska, pomaga znaleźć wiarygodne tłumaczenia słów i zwrotów. Aplikacja korzysta z korpusu Intercorp, czyli wielojęzycznej bazy danych zawierającej rzeczywiste teksty. Dzięki temu użytkownik może nie tylko sprawdzić odpowiedniki słów w innym języku, ale także zobaczyć, jak używa się ich w różnych kontekstach.
Translacja to także zapewnianie dostępności tekstów kultury osobom ze szczególnymi potrzebami. Przygotowaliśmy między innymi zestaw lektur szkolnych w przekładzie na polski język migowy. Jednoczesne czytanie tekstu po polsku i oglądanie tłumaczenia na PJM pozwala głuchym dzieciom doskonalić kompetencje kulturowe i językowe w obu językach.
Podczas Szkoły Letniej Tłumaczy uczymy specyfiki pracy tłumaczy, kulturowego kontekstu przekładów, a także ekonomicznych uwarunkowań tego zawodu. Analizujemy poszczególne wersje tłumaczeń i pracujemy nad własnymi!
Zobacz więcej:
→ Ody Pindara tłumaczone przez M. Staniszewskiego.
→ Dzieła Cycerona tłumaczone przez I. Żółtowską.
→ Opowieści ucieszne Poggia Braccioliniego tłumaczone przez I. Grześczak.
→ Teksty Michaiła M. Bachtina i Romana O. Jakobsona przełożone i opracowane przez D. Ulicką.
→ Wiersze Herberta tłumaczone na portugalski przez I. Stąpor.
→ Aplikacja Treq, której pomysłodawczynią jest E. Kaczmarska-Zglejszewska.
(fot. M. Kaźmierczak)